Vele honderden mensen liepen zondag mee in de protestmars tegen femicide (vrouwenmoord) in de stad Groningen. De mars werd georganiseerd door de Dolle Mina’s van Groningen, Friesland, Drenthe en Zwolle.

In de binnenstad werd een ‘acht’ gelopen. De acht is symbolisch: iedere acht dagen wordt in Nederland een meisje of vrouw vermoord.

Voorlezen van namen slachtoffers

Te midden van volle terrassen en winkelend publiek werden op de Grote Markt de namen voorgelezen van de vrouwen die de voorbije jaren in het Noorden slachtoffer zijn geworden van femicide. Daarna was er een minuut stilte en nam Marian Stoppelenburg het woord. Zij verloor vorig jaar haar dochter Sandra Klinker, eigenaar van restaurant Wereldgeluk in Stad, door femicide. Sandra werd op 5 mei 2024 vermoord door haar man Marcel, die vervolgens de hand aan zichzelf sloeg.

‘Kijk niet weg’

Stoppelenburg had een duidelijke boodschap voor alle aanwezigen: kijk niet weg. ‘Deze tip geef ik jullie op uitdrukkelijk verzoek van een jonge moeder die al jaren gevangen zit in een levensgevaarlijke liefdesrelatie. Ze zegt: laat die vrouw weten dat je ziet of vermoedt dat ze in gevaar is. Laat haar weten dat ze het niet alleen hoeft op te lossen. Dat ze zich niet hoeft te schamen en dat jij wilt luisteren en meedenken over een oplossing.’

Stop femicide

Na de toespraak vertrok de stoet richting Vismarkt om met een lus weer op de Grote Markt uit te komen en daarna nog een tweede lus door het centrum te lopen. Astrid Heuker loopt met een bord waarop staat ‘van liefde ga je niet dood. stop femicide’.

‘Het gebeurt het meest binnen partnerrelaties en als je het over liefde hebt, daar ga je gewoon niet dood van. En ik dacht: dat ga ik even benadrukken.’

Schaamte

Bij Jolle de Boer liggen de tranen op de loer. Hij loopt mee, maar schaamt zich haast man te zijn. ‘Ik vind het schrikbarend wat mannen allemaal doen met vrouwen. Ik kan er niet bij. Ik werd wel een beetje emotioneel van de namen die genoemd werden. Het zijn er zoveel.’

Ruben van Dijken loopt mee om een vuist te maken tegen femicide en vindt dat mannen onderling elkaar moeten aanspreken op ongewenst gedrag. Dat probeert hij zelf ook. ‘Ik werk in een cafeetje en mijn vrouwelijke collega’s krijgen af en toe wel een opmerking die eigenlijk niet kan. Het zijn alleen oudere mannen die zo’n opmerking maken en ik zeg daar dan wat van. Dat wordt niet goed ontvangen, maar je moet het toch doen.’

Elkaar aanspreken

Marian Stoppelenburg – moeder van de vermoorde Sandra – is het volledig met hem eens. Ze is dan ook heel blij dat er mannen meelopen. ‘Want dat is mijn overtuiging: mannen en jongens moeten zich durven uitspreken naar andere mannen. Als jij je buurman in de tuin elke keer tegen zijn vrouw hoort schreeuwen, ga dan met hem praten. Ga hem niet veroordelen, maar vraag waarom hij dat doet.’

Opkomst groot

Volgens de organisatie lopen zo’n achthonderd mensen mee. Dolle Mina Petra Brouwer kan het haast niet geloven. Ze is helemaal beduusd van de opkomst. ‘Alle emoties schieten door mij en de andere Dolle Mina’s heen. Het is overweldigend hoeveel mensen hier op aangehaakt zijn. Het is dus zo dat het in de samenleving echt leeft. Dit gaat iedereen aan. We willen bereiken dat er over gesproken wordt. ‘

Femicide: dit zijn de cijfers

Volgens het Kennisinstituut wordt er in Nederland iedere acht dagen een vrouw vermoord. Dat betekent gemiddeld 45 vermoorde vrouwen per jaar (In 2023 waren dat er bijvoorbeeld 41, in 2022 48). Volgens het CBS werd ruim 50 procent van die vrouwen om het leven gebracht door een (ex-)partner. Bij vrouwen tussen de 20 en 60 ligt dat percentage zelfs op 70 procent.

1 op de 5 van die vrouwen wordt door een familielid om het leven gebracht, aldus het CBS. Vrouwelijke slachtoffers worden vaak in hun eigen woning vermoord met een steekwapen of door wurging.