Je lichaam na je dood laten oplossen in een vloeistof voldoet aan alle voorwaarden, oordeelt de Gezondheidsraad donderdag. Daarmee komt dit alternatief voor begraven of cremeren een stap dichterbij. De Tweede Kamer buigt zich hier binnenkort over.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken werkt aan een aanpassing van de Wet op lijkbezorging. Het ministerie wil vanwege een “wens uit de maatschappij” kijken of hierin alternatieven voor cremeren en begraven opgenomen kunnen worden, zegt een woordvoerder tegen NU.nl. Daarom heeft het departement de Gezondheidsraad gevraagd om advies over twee alternatieven: oplossen in vloeistof en humaan composteren.

Dat eerste wordt ook wel alkalische hydrolyse of resomeren genoemd. Daarbij wordt een lichaam opgelost in een groot stalen drukvat met heet water en kaliumhydroxide, legt uitvaartbedrijf Monuta uit. Dit proces duurt drie tot vier uur. Daarna blijven een waterige vloeistof en schoon wit poeder over. Het poeder is vergelijkbaar met de as na een crematie.

De Gezondheidsraad heeft bekeken of resomeren een veilige, waardige en duurzame methode is. “Het voldoet aan al die eisen”, meldt een woordvoerder van de wetenschappelijke adviesraad. Daarmee is de toelating van deze methode een stuk dichterbij.

Dat geldt niet voor de tweede optie. “Bij humaan composteren wordt het lichaam van een overledene afgebroken door microbiologische activiteit”, zegt de woordvoerder. “Het is vergelijkbaar met composteren, zoals mensen ook wel doen in de tuin.” Zij voegt er direct aan toe dat een lichaam dan uiteraard “in een speciaal afgesloten cabine” composteert.

Risico op verspreidende ziektekiemen bij humaan composteren

In de cabine wordt een situatie gecreëerd waarin het lichaam “binnen een dag of veertig” composteert. Dan blijft compost over. “Wat doe je daarmee?”, vraagt de woordvoerder zich hardop af. Begraven zou theoretisch kunnen. Maar op dit moment zou deze reststof onder de afvalwetgeving vallen. “Dit is vanuit het oogpunt van de waardigheid ongewenst.” Maar dat is niet het grootste bezwaar van de Gezondheidsraad.

“Het composteren vindt plaats in een zuurstofrijke omgeving, waardoor mogelijk aanwezige ziektekiemen zich kunnen vermeerderen en door de lucht kunnen verspreiden.” Daarnaast kunnen er schadelijke stoffen in het lichaam zijn achtergebleven. “Wat je je dus kunt voorstellen als mensen bijvoorbeeld een behandeling tegen kanker hebben gehad of zonder dat ze weten tuberculose hebben gehad”, legt de Gezondheidsraad-woordvoerder uit. “Dan kunnen die sporen andere mensen misschien weer ziek maken.”

“We zeggen niet per se dat het onveilig is”, benadrukt de woordvoerder. Maar er zijn onvoldoende wetenschappelijke gegevens om zeker te weten dat het veilig is. Daarom raadt de Gezondheidsraad aan om in de wet wel ruimte te bieden voor experimenten. Dan kunnen wetenschappers onderzoek doen, “waardoor het in de toekomst misschien wel mogelijk wordt”.

Het is nu aan het ministerie om te bepalen of het wetsvoorstel op basis van het advies wordt aangepast. Dat wetsvoorstel gaat vervolgens naar de Tweede Kamer. Die beslist, benadrukt een woordvoerder van het ministerie. “Ik denk wel dat het vlot kan gaan.”