De chemische explosie bij FrieslandCampina in het Gelderse Borculo van begin juli ontstond nadat een tankwagenchauffeur zoutzuur op de verkeerde locatie loste. Dat blijkt uit eigen onderzoek door het zuivelbedrijf.

“De voorlopige bevindingen laten zien dat zowel menselijke als technische en organisatorische factoren een rol speelden”, stelt FrieslandCampina. De onderzoeksresultaten zijn ook naar omwonenden in Borculo gestuurd.

Zo meldde de chauffeur van de tankwagen zich bij de verkeerde productielocatie in Borculo. Hij kreeg zonder controle toegang. Vervolgens verzuimde zowel de chauffeur als de FrieslandCampina-medewerker de vrachtbrief te controleren. Daardoor loste de chauffeur zoutzuur in een salpeterzuurtank.

De FrieslandCampina-medewerker keek toe hoe de chauffeur een verkeerd koppelstuk gebruikte voor het lossen. De fout werd rond 15.30 uur ontdekt, bijna twee uur na het lossen. Door een chemische reactie ontstond een oranje wolk vol giftige stoffen. Die wolk van onder meer chloorgas en stikstofdioxide trok door de omgeving.

Het terrein werd rond 21.00 uur geëvacueerd. De tank ontplofte om 22.13 uur. FrieslandCampina stelt achteraf vast dat speciaal getraind personeel niet adequaat kon reageren. Niemand raakte gewond.

Gemeente niet blij met opstarten fabriek

Door het incident verspreidden schadelijke stoffen zich in de omgeving. Waterschap Rijn en IJssel concludeerde na metingen dat de verontreiniging bij het fabrieksterrein niet zorgwekkend was en dat bodemsanering niet nodig is. Dit geldt ook voor de Berkel, een rivier langs het terrein. FrieslandCampina is wel een grond- en watersanering gestart.

FrieslandCampina heeft na de explosie maatregelen getroffen, zoals het aanscherpen van de toegangscontroles. Het bedrijf zegt de schade door de explosie te vergoeden. Verschillende instanties, waaronder de Omgevingsdienst Regio Achterhoek (ODRA) en de provincie Gelderland, voeren nog onderzoek uit naar het incident.

Op het terrein in Borculo staan twee fabrieken. De locatie van de explosie, een kindervoedingsfabriek, wordt in de loop van september in fases weer opgestart.

De gemeente Berkelland, waar Borculo onder valt, reageerde verontwaardigd en vroeg het bedrijf te wachten tot een informatieavond voor inwoners op 18 september. FrieslandCampina benadrukt dat de herstart zorgvuldig zal verlopen en dat continu met de betrokken autoriteiten wordt overlegd.