Het CDA wil van elke Nederlander een ‘vrijheidsbijdrage’ vragen om de extra kosten voor Defensie te dekken. Ook wil de partij de dienstplicht herinvoeren en moeten jongeren wat het CDA betreft aan het begin van hun vervolgopleiding leren hoe ze zichzelf moeten redden in een oorlogssituatie.

Dat staat in het verkiezingsprogramma Bouwen op vertrouwen dat het CDA maandagochtend heeft gepubliceerd. De christendemocraten benadrukken daarin vooral dat ze willen bouwen aan een ‘fatsoenlijk land’ waarin mensen zich ‘inzetten voor een ander’ en het ‘gemeenschappelijk belang’.

Blijf op de hoogte

Krijg een melding bij nieuws over Politiek.

De hoogte van de vrijheidsbijdrage, die moet gaan gelden voor zowel burgers als bedrijven, is nog onbekend. Partijleider Henri Bontenbal zal later vanmiddag een toelichting geven op de plannen. Het zal vermoedelijk gaan om een fors bedrag.

Vrijheid en veiligheid zijn niet gratis

Het demissionaire kabinet heeft namelijk al besloten dat de komende jaren zo’n 19 miljard euro per jaar extra wordt uitgetrokken voor Defensie, zodat Nederland voldoet aan de Navo-norm die stelt dat 5 procent van het verdiende geld moet worden gespendeerd aan Defensie. Volgens de geldende begrotingsregels betekent dit dat er elders bezuinigd moet worden, bijvoorbeeld op de zorg of op de fiscale voordeeltjes voor huizenbezitters.

‘Wij maken hier ruimte voor in de begroting’, staat in het CDA-programma over de defensieplannen. Hoeveel er precies gesneden wordt bij welke post, maken de christendemocraten nog niet duidelijk. Maar zeker is wel dat de partij de aangekondigde verlaging van het ‘eigen risico’ in de zorg wil terugdraaien en de hypotheekrenteaftrek stap voor stap wil afbouwen. Beide maatregelen leveren miljarden op. Daarnaast moet dus ‘iedere Nederlander een vrijheidsbijdrage’ leveren, ‘want veiligheid is niet gratis’, aldus het CDA.

Het CDA wil ook de ‘militaire opkomstplicht naar Scandinavisch model’ invoeren, zodat er ‘genoeg mensen klaarstaan om ons te verdedigen’. Dit model houdt in dat alle jongeren (zowel mannen als vrouwen) op 18-jarige leeftijd kunnen worden opgeroepen als militair, reservist of als burgerpersoneel, afhankelijk van hun talenten en vaardigheden. Het is de bedoeling dat Defensie zo snel mogelijk ‘tienduizenden plekken beschikbaar’ maakt voor opkomstplichtigen.

Tot slot krijgen alle jongeren bij de start van hun vervolgopleiding een verplicht vak dat is ‘gericht op zelfredzaamheid tijdens een oorlogssituatie’.

Herstel van vertrouwen in de politiek

Opvallend is de nadruk die het CDA legt op de noodzaak om het vertrouwen te herstellen in de politiek. Na een chaotisch weekeinde waarin het demissionaire kabinet deels opstapte, stipt het CDA daarmee een punt aan dat waarschijnlijk een grote rol zal gaan spelen in de komende verkiezingscampagne.

‘Wat ontbreekt is een politiek die verantwoordelijkheid neemt’, schrijft Bontenbal maandag voorafgaand aan de presentatie van het CDA-verkiezingsprogramma. Wat de partijleider betreft gaan politici in het vervolg op ‘een fatsoenlijke manier’ met elkaar om en zijn zij eerlijker tegen kiezers over welke noodzakelijke maatregelen moeten worden genomen, ook al doen die pijn. ‘We zijn eerlijk over wat moet en hoopvol over wat kan’, aldus Bontenbal.

In dat verhaal past volgens het CDA dat er allereerst ‘orde op zaken moet wordt gesteld’, onder meer door het woningtekort serieus aan te pakken (in elke plaats een ‘wijkje erbij’ in plaats van een ‘straatje erbij’). Het CDA wil dan wel dat daar eerlijk bij wordt verteld dat die bouw alleen mogelijk is als het moeilijker wordt gemaakt om de boel te vertragen met juridische procedures.

Nationale betaaldag

Ook wil het CDA zorgen voor veiligere buurten door drugscriminaliteit aan te pakken, maar dan moeten burgers ook eerlijk te horen krijgen dat hun eigen drugsgebruik niet zonder gevolgen is, aldus de partij. ‘Jouw lijntje is zijn liquidatie.’

Om mensen meer zekerheid te bieden over hun inkomen, wil het CDA een ‘nationale betaaldag’ introduceren, waarop salarissen worden gestort en vaste lasten worden afgeschreven. ‘Zo kunnen mensen meer grip krijgen op hun financiën.’

Het CDA steunt mensen die zich inzetten voor elkaar of de samenleving door te pleiten voor een ruimere verlofregeling voor kersverse ouders, minder regels voor verenigingen en vrijwilligers, en door mantelzorgers meer adempauzes te gunnen.